Når to plater går frå kvarandre på grunn av straumar i mantelen, vil litosfæren sprekke opp og flytande lava vil trenge seg opp til overflata. Når dette skjer under havoverflata vil lavaen danne ei fj [..]

Biosfæren er den delen av jorda (og atmosfæren) der det fins liv. Biosfæren er som eit lag (19 km) omkring heile jorda. Mesteparten av liv fins innan dei tre første km.

Utfelling er separasjon av mineral. frå ein gass eller væske

Står for adenosintrifosfat. Dette er eit molekyl som har tre fosfatgrupper festa på seg. Bindingane mellom desse fosfata er veldig energirike. Når ein bakterie bryt desse bindingane, vil det dannes AD [..]

Eit økosystem er eit samfunn av organismar saman med abiotiske (livlause) faktorar i miljøet som omgjev dei. Eit økosystem kan vere lite (ein pytt), litt større (skog) eller omfatte heile biosfæren (d [..]

Ordet DNA står for deoksyribonukleinsyre som består av eit makromolekyl (molekyl med høg molekylvekt) og ein polymer (molekyl som er bygd opp av fleire mindre einingar). Arvestoff i organismar er dann [..]

Jordskorpa er ikkje eit samanhengande skal som omgjer jordas indre. Den er bygd opp av mange mindre jordskorpeplater som flyttar seg i forhold til kvarandre. Rørsla til platene blir kalla platetektoni [..]

Topografi kjem frå dei greske orda topos som betyr stad og grafi som betyr skrift/skildring. Topografi skildrar terrengforhold som høgde, vegetasjon, hav, innsjøar, elvar, busetnad osv. Eit topografis [..]

Krill er rekeliknande krepsdyr som på våre kantar er viktig som mat for fiskeartar som sild, sei, torsk, makrell og kval. Dei er utstyrt med lysorgan og kallast derfor ofte lyskreps. Ein krill er ca 1 [..]

Ein organisme er eit levande vesen, eit individ av eller ein representant for ein biologisk art. Det fins både eincella (sjå mikro-organismer) og fleircella organismar (blant anna dyr, planter og sopp [..]